بررسی و نقد کتاب «تاریخ‌نگاری محلی ایران در دوره اسلامی، تاسده هفتم هجری»

کتاب مورد بررسی، از جمله کتاب‌های تاریخی است که بر جریان متن‌نگاری در عرصه تاریخ تکیه دارد؛ تاریخ متن‌نگاری در متن. به بیان دیگر مقصد اثر بازنمایی وقایع یا جریان تاریخی نیست؛ بلکه در این مقام بازسازی سازوکار تاریخ‌نگاری خاصی- محلی- در روند زمانی معین، از قرن سوم تا هفتم هجری است. سیر تحول تاریخ‌نگاری محلی از تک‌نگاری‌های مکان‌مند، مانند فتوح و خراج تا زندگی‌نامه‌ها در قالب طبقات و رجال و ورود به تاریخ‌نامه‌های محلی از جمله نمای روند متحولی را در این عصر نشان می‌دهند. بنابراین، کتاب سعی در بازنمایی یک روند در اسلوب و روش معنی‌دار گذشته‌نگاری معطوف تاریخ‌نگاری است. آیا نویسندگان به جنس و طبیعت نوشته‌های خود خودآگاهی داشته‌اند؟ نگاهی که در این کتاب وجود دارد و با آن نویسنده به عمق زمان فرو رفته و درصدد بازانگاری آن برآمده، در واقع نگاه اسلوب‌مند تاریخ محلی است که از دریچه فصل کلیات این کتاب به منابع ورود می‌کند. فرآیند منابع روشنگر سنت غنی تولید به‌منظور ماندنی‌کردن زمان گذشته در متون است. بنابراین روند بازسازی و بازانگاری متون در قالب یافتن چارچوبه‌های در مدار روش و نگرش به‌واقع توانسته است گویای سنت غنی تاریخ‌نگاری محلی در ایران دوره میانه باشد. اینک تاب نمایش روند تکاملی تاریخ‌نگاری محلی در ایران تا قرن هفتم است. فرض اساسی این کتاب این است که زمان، جغرافیا (مکان) و نظام‌های سیاسی مثلث تحول در تاریخ نگاری محلی هستند.